25 Dec 1949 Verzetshelden galmen over Geldrop
De grote klok in de Brigida kerk galmt weer. De namen van van der Putt, Heurkens en van Gestel zijn eeuwig verbonden met deze klok.

1949-11-04 brigida kerk geldrop grote klok bevestiging tekst
17 Dec 1887 geboren
Karel Lodewijk Hendrik (Henri, Harrie) werd geboren op 17 december 1887 in Stratum als zoon van Johan Wilhelm Lodewijk van der Putt en Maria Hendrika Adriana de Vlam. Vader van der Putt was firmant van de Eindhovense sigarenfabriek Van der Putt & de Vlam
begin 1909
Henri van der Putt bezocht de Handelsschool der Paters Jezuïeten te Katwijk en ging na het behalen van het einddiploma naar het buitenland: België, Engeland, Duitsland,en Denemarken, waar hij naast praktische handelsontwikkeling gedegen talenkennis opdeed. In 1909 trad hij in dienst van de firma van der Putt en de Vlam, later omgezet in de NV Kosmos sigarenfabrieken. Tot 1936 voerde hij daar de directie. Tot 1935 was hij sigarenfabrikant in Belgie.
24 Sept 1912 getrouwd
Op 24 September 1912 trouwde hij met Adriana Johanna Maria van den Heuvel, dochter van de Geldropse textielfabrikant Vincent van den Heuvel.
1918 christen-werkgeversverbond
In 1918 neemt deze Noord-Brabander in België het initiatief tot de oprichting van een christen-werkgeversverbond en wordt vanwege het resultaat daar geridderd
1930 pensioenfonds voor sigarenmakers
In 1930 was hij initiatiefnemer voor het eerste pensioenfonds voor sigarenmakers.
9 Mei 1933 - 1 Juni 1939 Kamerlid
Tussen Mei 1933 en Juni 1939 was hij lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal voor de R.K. Staatspartij. Een van de gebeurtenissen uit die tijd was het incident waarbij de NSB-er Rost van Tonningen de heer van der Putt te lijf ging na een geschorst debat over de zaak van de bende van Oss.
De vooroorlogse maatschappij
De Nederlandse burger voelde zich indertijd op de eerste plaats lid van zijn eigen leefgemeenschap, zijn dorp of stad en zijn streek. Het katholieke zuiden, met zijn als gemoedelijk bekend staande bevolking en zijn grote gezinnen, had in de afgelopen eeuw een grote ontwikkeling doorgemaakt.
Van een economisch en cultureel achtergebleven gebied naar een regio die nationaal gezien meetelde, ook al hadden de zuiderlingen zelf nog het gevoel achtergesteld te zijn. De oorzaken van die emancipatie lagen vooral op economisch en politiek terrein. Het binnendringen van het moderne kapitalisme uitte zich tussen 1900 en 1930 heel duidelijk doordat de industrie en nijverheid de tot dan toe leidende positie van de landbouw als voornaamste werkgever overnamen.
Evenals de rest van Nederland werd het oplevende zuiden ernstig getroffen door de diepe economische crisis van de jaren dertig. Een sterke en langdurige teruggang in de economische bedrijvigheid was er het gevolg van: sluiting van bedrijven, grote aantallen werkelozen en verarming in alle bedrijfstakken toonden de schaduwzijde van de modernisering en van de opneming in de wereldeconomie.
Juni 1939 burgemeester van Geldrop
In juni 1939 werd hij benoemd tot burgemeester van Geldrop en op 10 juni werd hij officieel geïnstalleerd. Op 30 december werden hij en zijn gezin op folkloristische wijze met boerenkarren vanuit hun oude woning in Eindhoven door het gemeentepersoneel ingehaald en begeleid naar zijn nieuwe ambtswoning op de Heuvel.
28 Aug 1939 Mobilisatie
De mobilisatie wordt op 28 augustus 1939 aangekondigd door Koningin Wilhelmina in een radiotoespraak en verder zijn er aanplakbiljetten.
1 Sept 1939 inval in Polen
Duitsland valt op 1 september Polen aan. De reactie van Engeland en Frankrijk liet niet lang op zich wachten. Hitler had dit waarschijnlijk niet verwacht.
De snelheid waarmee de het Duitse leger de Polen versloeg, twee weken, brengt bij velen een verandering van gedachten te weeg: de is oorlog is onvermijdelijk. De veldtocht naar Frankrijk zal via Nederland en België plaats vinden omdat op dit traject geen sterke verdedigingslinies zijn.
In feite heeft Hitler de datum voor de inval in België en Nederland vastgesteld op zondag 12 november. De codenaam voor deze operatie is Fall Gelb. Door het slechte weer wordt deze datum telkens verschoven. Door een spion, majoor Sas, wordt Nederland telkens tijdig ingelicht. Ook de Engelsen waren van deze datum op de hoogte.
9 April 1940 inval in Denemarken en Noorwegen
Op 9 april valt Duitsland weer aan en bezet nu Denemarken en Noorwegen.
19 April 1940 Nederland in staat van beleg
Op 19 april wordt de staat van beleg voor heel Nederland afgekondigd.
10 Mei 1940 inval in Nederland
Op 10 mei 1940 om 3 uur zijn de Duitsers massaal Nederland binnen gevallen met 30 divisies zonder ultimatum of oorlogsverklaring.
Volgens de radio houden de IJssel- en Maaslinie stand en is de inval mislukt. Over het fort vliegen de hele dag honderden vijandelijke vliegtuigen die op de troepen schieten en meerdere vliegtuigen zijn neergehaald. De werkelijkheid is geheel anders want de Peellinie wordt bijna zonder slag of stoot ontruimd. Door een grove blunder was deze gedeeltelijk ontruimd op het ogenblik van de aanval. Het Nederlandse leger heeft trouwens geen kans tegen de modern bewapende en mobiele Duitsers want ze zijn totaal onder bewapend. De geweren zijn van 1890, het 12 cm veldgeschut zelfs van 1878 en de houwitsers dateerden van de eerste wereldoorlog. Hier en daar zoals op de Afsluitdijk en de Grebbelinie en Moerdijk wordt zwaar gevochten. Door van valschermtroepen gebruik te maken is Vesting Holland buiten gevecht gesteld.
Na de overgave zijn er weer vliegtuigen in de lucht maar deze keer zijn het Engelsen die overal bombarderen. Voor Nederland is de oorlog voorbij maar deze woedt nu in Frankrijk en Engeland. De kranten die vlak daarvoor pro-Engels waren zijn plotseling pro-Duits. De bezettingstroepen gedragen zich correct.
25 Mei 1940 gedeeltelijke demobilisatie
Op 25 mei gaat de helft van het leger naar huis: landbouwers, mijnwerkers en zelfstandigen.
De eerste jaren van de bezetting
De overrompelende schok van de Duitse inval en de bezetting leidde in eerste instantie tot een grondige desoriëntatie bij nagenoeg iedereen. Het perspectief van een nabije Duitse eind-overwinning en een blijvende suprematie van Nazi-Duitsland op het Europese vasteland was daarbij veelal bepalend. De aanvankelijk soepele opstelling van de bezettingsautoriteiten en de relatief correcte houding van de Duitse militairen wekte tevens een kritisch-afwachtende houding onder de bevolking in de hand een soort oriënterende voorfase van het zich pas later aftekenende spectrum van collaboratie tot verzet. Voorlopig was men de NSB veel vijandiger gezind dan de bezetter. Behalve de zuidelijke provincies dacht aan verzet nog niemand.
De Duitsers voeren veel sociale verbeteringen in zoals kinderbijslag, belastingverlaging, ontslagverbod, betere ziektekostenverzekering. Ondanks deze maatregelen daalt de levensstandaard erg snel. Nederland is een wingewest geworden en de Duitsers zijn bezig het hele land leeg te roven.
In de eerste wereldoorlog was Nederland neutraal gebleven, maar voor de zuidelijke provincies waren oorlog en front toen zeer nabij geweest. De grote stroom Belgische vluchtelingen, de smokkelaars en verdwaalde vliegtuigen en beschietingen in de grensstreek creëerden die betrokkenheid.
Ruim twintig jaar later verliep de vluchtelingenstroom van noord naar zuid met een groeiende stroom uit Duitse krijgsgevangenschap ontsnapte, met name Franse soldaten, die in de eerste oorlogsjaren probeerden Frankrijk te bereiken.
De directe agressie van de bezetter richtte zich in 1940-1941 voorlopig nog tot bepaalde minderheidsgroepen uit de bevolking, die als meest uitgesproken vijanden van het nationaalsocialisme werden beschouwd: de joden en de communisten. De uitbreiding van de Arbeitseinsatz (de verplichte tewerkstelling in Duitsland) en het terugroepen in krijgsgevangenschap van de Nederlandse militairen in het voorjaar van 1943 hebben velen de ogen geopend.
Feb 1941 gelijkschakeling
Gelijkschakeling (nazificatie) was de eufemistische term waarmee men de maatregelen aanduidde waarmee de nazi's de controle versterkten tot een totalitair systeem was bereikt, zoals:
- Elke vereniging of organisatie die de nazi's niet konden gebruiken of als concurrenten voor de macht zagen tot opheffing dwingen. Voorbeelden waren de opheffing van de vakbonden en de politieke partijen;
- Statutenwijziging van getolereerde verenigingen of organisaties waarbij het nationaalsocialistische gedachtegoed werd geaccepteerd, of waarin de structuur werd aangepast aan of geïntegreerd in de partij;
- Opname van nazi's in het dagelijks bestuur van 'goedgekeurde' organisaties;
- Het creëren van staatsinstanties of ministeries die de organisatie controleren, zoals de creatie van een Ministerie voor Kerkelijke Aangelegenheden;
- Het afschaffen van scheiding der machten in het staatsapparaat;
- Het opheffen van de bevoegdheden van de deelstaten;
- Het opschorten van de grondrechten zoals vrije meningsuiting en vrijheid van vergadering;
Toen Duitsland in Mei 1940 Nederland binnenviel, werd de Oostenrijker Seyss-Inquart benoemd tot rijkscommissaris. Hij ging al snel na zijn benoeming over tot het gelijkschakelen van de Nederlandse samenleving. Aanvankelijk was dit nog met zachte dwang, maar na de Februaristaking in 1941 werd dit met harde hand doorgevoerd. De Nederlandse pers werd vrijwel meteen opgescheept met verwalters en de facto gecensureerd.
1 Sept 1941 gelijkschakeling
Na ruim een jaar bezetting door de Duitsers werden per 1 september 1941 in het kader van de “gelijkschakeling” op last van Seys-Inquart de gemeenteraden en politieke partijen opgeheven. Een officieel college van Burgemeester en Wethouders bestond niet meer, hoewel zij hun titel behielden. Veel burgemeesters stonden voor de keuze om af te treden, maar aangezien zij dan zeker wisten dat zij zouden worden vervangen door NSB-ers bleven de meesten aan.
6 Dec 1941
Op 6 december 1941 worden de Duitse troepen voor Moskou voor de eerste keer teruggeslagen. Het keerpunt van de oorlog komt de volgende dag als de Japanners Pearl Harbor aanvallen en het een werkelijke wereldoorlog wordt. Hitler doet, waarschijnlijk als compensatie voor zijn tegenslag in Rusland, er nog een schepje op om een paar dagen later eenzijdig Amerika de oorlog te verklaren. Dit stelt President Rooseveld in staat om nu ook officieel England te hulp te komen.
najaar 1942
Gedurende najaar 1942 wordt het duidelijk dat de Duitsers aan de verliezende hand zijn als het zesde leger bij Stalingrad omsingeld wordt door de Russen en Rommel bij El Alamein door de Engelsen verslagen wordt.
De jaren 1943-1944
De illegale pers groeide in omvang en verscheidenheid en er werd een massaal beroep gedaan op de illegale mogelijkheden om zich aan de Duitse maatregelen te onttrekken. De kleine lokale verzetskernen ontwikkelden zich tot een landelijk gecoördineerde en gespecialiseerde organisaties waarin de hulpverlening aan onderduikers en andere vervolgden een centrale plaats innamen zowel qua functies en qua omvang. Vele activiteiten zijn daarvan afgeleid.
De terreur van de bezetter in de vorm van uitbuiting en vervolging nam in de loop van 1944 verder toe. In de laatste maanden voor de bevrijding van zuid Nederland bereidden met name de gewapende verzet en de diverse inlichtingen groepen zich voor op specifieke taken ter assistentie van de militaire operaties van het geallieerde leger. Juist in deze periode kreeg het verzet zware slagen te verduren
11 Feb 1944 overval Mierlo
11 februari 1944: Overval op het distributiekantoor in Mierlo: Een overval die mislukte maar toch goed afliep.
Het bevolkingsregister in Mierlo, ondergebracht in het Raadhuis, moest vernietigd worden om een einde te maken aan de, of tenminste het bemoeilijken van de oproepen om naar Duitsland te gaan werken.
17 April 1944 overval Geldrop
17 april 1944: Distributieoverval Geldrop: Voor het verzet was het nuttig in het bezit te komen van persoonsbewijzen, distributiekaarten, inlegvellen en rantsoenbonnen. Nog belangrijker waren de Tweede Distributiestamkaart (TD kaarten) waarop personen stonden geregistreerd, deze werden bewaard in het distributiekantoor.
Mei 1944 vrijwilligers voor Zeeland
In Mei 1944 kwam er echter een bevel om een aantal arbeiders te leveren voor de aanleg van verdedigingswerken in Zeeland. Voor Geldrop zouden dat er 30 zijn. Van der Putt weigert dit bevel uit te voeren en suggereert de bezetters om maar een aantal NSB-ers het werk op te laten knappen. Die zouden dat met plezier doen volgens hem. Nadat de Duitsers hierop niet ingingen realiseerde van der Putt zich dat verder verzet zinloos was. Er zouden dan gewoon razzia’s gehouden worden en die mensen zouden dan gewoon naar Zeeland worden gestuurd. Hij deed dus een oproep aan de Geldropse bevolking om zich vrijwillig te melden. Hij zette zichzelf ook op die lijst van vrijwilligers. Op 22 mei vertrokken de eerste 31 vrijwilligers. De tweede groep is nooit vertrokken.
13 Mei 1944 wapendropping
Wapendropping in de nacht van 13 op 14 mei: De wapendropping ging niet door vanwege de laaghangende bewolking.
Het vliegtuig zou de volgende nacht terugkomen. De verzetsgroep was ondertussen gearresteerd. Het vliegtuig is wel gekomen maar is neergestort op de Leenderstrijp, een gehucht 4 km ten zuiden van de boerderij van de familie de Koning gelegen. Dit was niet de eerste wapendropping.
14 Mei 1944 inval in het Huisven
SD’ers onder leiding van Klingbeil, met de geboeide Arie IJsselstein in hun midden, dringen de boerderij Het Huisven binnen. De gewezen SS-er wijst 13 personen aan waaronder vijf broers Huib (27), Arie (25), Willem (22) Gerrit (20) en Floor de Koning (16) en Reinder Keizer (37) die niets vermoedend kwam aanfietsen en nog een aantal anderen waaronder Harry van Gestel. Na een lange tijd met hun handen omhoog gestaan te hebben worden ze geboeid overgebracht naar de Polizeigefängnis te Haaren bij St. Michielsgestel. De bewakers zijn SS-ers van het Toteskopf regiment. Daar de SD met deze buit nog niet tevreden was, werd de dertienjarige Klaas gedwongen in een auto te stappen en onder bedreiging met een vuurwapen de woning van Arie van Heijst in Asten aan te wijzen waarop deze ook gearresteerd kon worden.
6 Juni 1944 D-Day
D-day, de dag van de Geallieerde landing in Normandië is op 6 juni.
Juli 1944
Na de aanslag op Hitler (20 Juli '44) begonnen de executies van de velen die beticht waren van subversieve activiteiten. Standrecht: Er werd appèl gehouden en de namen van de ter dood veroordeelden werden afgeroepen om dan af te marcheren naar de bunker. Dit was een extra beveiligde gevangenis, waar je alleen door drie opeenvolgende poorten in en uit kon komen.
5 Juli 1944 naar Vught
Op 5 Juli 1944 krijgt hij een telegram waarin hij gesommeerd wordt door de Beauftragte Heinrich Sellmer om zich daags daarop om 9 uur te melden in zijn kantoor in huize Roucouleur te Vught.
Een zelfde opdracht kregen ook een aantal andere burgemeesters in de regio. Sellmer was vastbesloten de burgemeesters een lesje te leren. De maanden daarvoor weigerden deze burgervaders mensen aan te wijzen voor werkzaamheden aan de Duitse verdedigingswerken in de provicie Zeeland Na een herhaalde weigering om mensen aan te wijzen werden zij op beschuldiging van sabotage afgevoerd via de SD-gevangenis Mariënhof in Vught naar het concentratiekamp in Vught. Henri van der Putt moet beschouwd worden als de gangmaker van dit burgemeestersverzet Ook werden zij onmiddellijk ontslagen uit hun functie als burgemeester.

30 Juli 1944 Niedermachungsbefehl
De Deppner-executies waren een lange serie van executies van verzetsstrijders in Kamp Vught tussen eind juli en begin september 1944, vanwege de nadering van geallieerde troepen. Ze werden uitgevoerd in opdracht van de SS-officier en SD-functionaris Erich Deppner, die daarvoor nooit is gestraft (Deppner vertoefde tijdens de capitulatie in Berlijn en werd als Duits staatsburger na de oorlog niet uitgeleverd). Minstens vierhonderdvijftig mensen kwamen hierbij om het leven. Het bijzondere was niet zozeer dat doodvonnissen werden uitgevoerd, maar de omstandigheden waaronder. Hitler had op 30 juli 1944, na de mislukte aanslag van Von Stauffenberg op 20 juli 1944 op zijn leven, bepaald met het Niedermachungsbefehl dat de militaire rechtbanken werden afgeschaft. Verzetsstrijders, door de Duitsers 'terroristen' en 'saboteurs' genoemd, konden na hun arrestatie meteen worden gedood.
Na Hitlers Niedermachungsbefehl was het Deppner die lijsten opstelde van gevangenen in Vught die gefusilleerd moesten worden.
5 Sept 1944 naar Sachsenhausen
De burgemeesters hebben in Vught vast gezeten tot dinsdag 5 september 1944 (dolle dinsdag). In paniek en met het oog op de oprukkende geallieerde legers werden de gevangenen op 5 en 6 mei in twee aparte transporten vervoerd naar het concentratiekamp Sachsenhausen bij Berlijn waar zij op 9 september aankwamen. Na die reis van 3 dagen (Henri van der Putt zat in het tweede transport) zonder eten en drinken werd hij totaal uitgeput en ziek opgenomen in het kampziekenhuis. Na 2 maanden was hij zo ver hersteld dat hij (lichte) werkzaamheden kon verrichten als administratieve hulp in het kampziekenhuis.
11 Sept 1944 Britse soldaten in Nederland
Op 11 september 1944 steekt een Britse verkenningspatrouille de grens over en de 18 e wordt Eindhoven bevrijd.
22 september 1944
Op 22 september, een week na de laatste terechtstelling, wordt het kamp Vught door de Duitse Wehrmacht aan het Rode Kruis overhandigd.
28 Jan 1945 naar Bergen-Belsen
Op 21 Februari wordt hij weer met 2000 mensen op transport gezet, nu richting Stettin. Na 7 dagen komen daarvan 1400 mensen terug. Vanaf dat moment is van der Putt spoorloos in de chaos van die dagen. Waarschijnlijk leefde hij toen nog en werd tewerkgesteld in een V1 fabriek, maar zeker is men hier niet van.
Maart 1945 overleden

In 1951 kreeg mevr. Van der Putt de officiële bevestiging dat met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid moest worden aangenomen dat haar man tussen 17 en 24 maart 1945 was omgekomen tijdens of na een transport tussen Pölitz en Bergen-Belsen. Op zaterdag 7 oktober 1951 vond een herdenkingsbijeenkomst plaats in het gemeentehuis van Geldrop, gevolgd door een plechtige mis in de Brigida-kerk, bijgewoond door honderden Geldroppenaren.
4 mei 1945 Duitse capitulatie
Op 4 mei 1945 volgt de capitulatie van alle Duitse troepen in Noordwest Europa. In het Wageningse hotel De Wereld wordt de Duitse capitulatie in Nederland bekrachtigd.
19 Sept 1945 Oorkonde
In dankbare herinnering blijft voor ons levende Heer Harry van Gestel, als een ware vriend, een dapper vaderlander. Velen onzer heeft hij een veilig onderdak verschaft, door stoutmoedigen overval en doortastend optreden wist hij de noodige distributiebescheiden te bemachtigen en heeft hij ons wapenen in handen gespeeld
ondertekend door 199 ex-onderduikers
20 Dec 1947 Monument in Vught
Het monument op de Fussiladeplaats in Vught is onthuld op 20 december 1947 door Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana. Zij werd geassisteerd door twee zonen van de familie De Koning uit Heeze en twee dochters van de familie Van Es uit Kaatsheuvel. Het houten kruis dat achter het gedenkteken staat, is er al eerder neergezet door mensen die in de buurt wonen.
1971 geëerd in Israel
Burgemeester van der Putt en zijn vrouw zijn na de oorlog in 1971 door de Israëlische organisatie Yad Vashem postuum hiervoor geëerd. Ook wordt er een boom voor hen geplant in het Joop Westerweelwoud.
Dit herdenkingsbos is in de plaats Ramat Menashe in Noord Israël geplant ter nagedachtenis aan de Nederlandse verzetsheld Joop Westerweel.
De fotos hier beneden zijn ter plekke genomen op 23 juni 2019. De exacte boom is niet meer te achterhalen.



Dec 2016 geëerd in Geldrop
16 Dec 2016 wordt ter nagedachtenis aan Burgemeester van der Putt een plaquette onthuld aan de voormalig burgemeesterswoning op de Heuvel 19. Dankzij deze gedenkplaat worden we aan onze heldhaftige burgemeester herinnerd
