Karel Lodewijk Hendrik (Henri, Harrie) van der Putt
(portret geschilderd door Frans Manders, collectie gemeente Geldrop-Mierlo)
De brief van de burgemeester na de inval van de duitsers in mei 1940
Nederland wordt bezet door de Duitsers en er volgen vele bezettersmaatregelen die het leven er niet eenvoudiger op maken. Gelukkig werd van der Putt niet afgezet en vervangen door een NSB-er. Zo krijgen de bestuurders te maken met te nemen impopulaire maatregelen voor de burgers.
Hij moet de gulden middenweg vinden tussen de belangen van de eigen bevolking en de noodzakelijke samenwerking met de Duitsers.
Ook hielp van der Putt Joden aan onderdak en hij trachtte te voorkomen dat de inwoners van Geldrop het slachtoffer werden van Duitse razzia's.
De toenmalige pastoor van Stratum weet het aartsbisdom te overtuigen van der Putt, naast Mgr. Teulings uit Vught te benoemen in een commissie naast de Joodse raad: Voor de kwestie van Jood verklaarde kinderen om op katholieke scholen te kunnen onderbrengen.
Achteraf blijkt zijn ongekende activiteit ten behoeve van katholieke niet-ariërs, zoals deze groep door de Duitsers getypeerd werd. Als Jood bleven zij beschouwen wie drie of meer Joodse voorouders had.
In het archiefaan de Maliebaan te Utrecht komt zijn naam het laatst voor op 17 juni 1945. In Amsterdam is zich een uitgebreide Joodse commissie gaan bezig houden met de oorlogspleegkinderenen.. Zij vraagt de aartsbisschop haar twee katholieke leden toe te voegen. De secretaris van de prelaat noemt mr. Frans Teulings in Vught, die onder de oorlog al meerde metropoliet zijn diensten heeft bewezen, en van der. Putt, Burgemeester van Geldrop. Men wist toen nog niet dat deze burgemeester inmiddels de goede strijd gestreden had.
Wat weinigen wisten, leidde hij een verzetsgroep van oost-Brabantse burgemeesters, die allen in dezelfde situatie verkeerden. Zij groeppeerden zich rond de handige van der Putt, die in den Haag de weg wist.
Bij een bespreking al in januari 1944, onder zijn voorzitterschap, hadden een aantal burgemeesters uit Oost Brabant besloten om collectief te weigeren mee te werken aan de Gemeinde -Einsatz. In mei 1944 krijgt Noord-Brabant een nieuwe Beauftragte, de in Drenthe beruchte SS-er Heinrich Sellmer. Als hoogste provinciale autoriteit moet hij het burgemeestersverzet breken. Bij de eerste oproep in Mei 1944 om dertig jonge mannen te leveren voor de werken in Zeeland , had van der Putt zich gewend tot de Beauftragte en hem medegedeeld dat hij zich niet zou lenen om ten behoeve van de bezetter mensen uit het dorp aan te wijzen om voor de Duitsers te gaan werken. FIjntjes had hij de Beauftragte er op gewezen dat er in Geldrop een aantal NSB-er woonden, die zeker in staat moesten worden geacht dit met plezier voor de Duitsers te doen. Van der Putt wist heel goed dat het niet leveren van arbeiders ten behoeve van Zeeland geen optie was. Zouden er onvoldoende vrijwilligers zich melden, dan zouden de Duitsers met razzia's de mensen zelf van de straat plukken.Van der Putt deed daarom een klemmend beroep op zijn dorpsgenoten zich vrijwillig te melden om voor de Duitsers in Zeeland te gaan spitten. Voor de eerste lichting meldden zich voldoende mensen en op 22 mei vertrok een groep van 30 vrijwilligers naar Domburg in Zeeland,
Op 26 mei 1944 geeft de burgemeester uitleg van zijn handelen.
De mensen waren nog niet terug of er volgde weer een verzoek van de Duitsers om nog eens 30 mannen naar Zeeland te sturen. De tegenwerking van zowel de burgers als van de burgemeesters was bijzonder groot en niet zonder risico. Waar van der Putt al bang voor was in de nacht van 7 op 8 juni : de Duitsers pakten tijdens een razzia een groot aantal Geldropse inwoners op. Onder hen een aantal notabelen. Wakker geworden door de commotie en het lawaai buite, stond van der Putt op en vroegde zich vrijwillig bij de groep arbeiders die naar Zeeland zouden worden gestuurd. Van der Putt wilde de Duitsers laten zien dat het niet om het werk ging, het ging hem om het principe. Hij ging liever zelf kuilen graven, dan iemand uit het dorp daartoe dwingen. De Duitse bezetter had geen enkel juridisch recht om van de burgemeesters te eisen dwangarbeiders aan te wijzen.Om volstrekt onbekende reden mocht de groep weer naar huis.
Op 6 juli moeten de burgemeesters weer bij Sellmer op het matje komen.
Ze treffen elkaar in Vught, in Sellmers residentie Roucouleur: Harry van der Putt (Geldrop), Theo Serraris (Heeze), Wim Wijtvliet (Bakel), Marcel Magnée de Horn (Bergeijk), Jan Smulders (Oost-, West- en Middelbeers), Henk Veeneman (Son en Breugel), Fried Manders (Leende) en nog enkele gemeentebestuurders. Ze worden één voor één verhoord door Sellmers ondergeschikten. De burgemeesters die expliciet verklaren dat ze géén werkvolk willen leveren, worden opgesloten in het privékantoor van Sellmer; de bestuurders die zich iets inschikkelijker – of handiger – opstellen, mogen vertrekken. Als Sellmer de onverzettelijke burgemeesters tegemoet treedt, zegt hij dat zij nu in plaats van hun ingezetenen zelf voor de Duitse Wehrmacht moeten werken. De burgemeesters ervaren onmiddellijk wat dat betekent. Ze worden samen opgesloten in een bedompte cel van de SD, beschuldigd van sabotage en bedreigd met de dood.
Volgende statie: Kamp Vught, waar ze tot begin september worden onderworpen aan het ‘gewone’ kampregime. Dat tijdens dit verblijf twee van hun vrije collega’s lafhartig worden vermoord, krijgen ze nooit te horen.
In Vught wachtte de burgemeesters een volstrekt nieuwe wereld, een wereld met een bruutheid waar de zeven tot dan toe geen benul van konden hebben. Kaalgeknpt, geschoren, ze moesten hun kleren afgeven, kregen een douche en werden ontsmet. De nieuwe kleding bestond uit blau-wit hemd, een broek, houten klompen en een muts
Het lukte om briefjes naar huis te schrijven. Het waren briefjes op sigarettenvloeipapier in een minuscuul klein handschrift. De briefjes werden in een sigaret gerold en door een Philips werknemer uit het kamp gesmokkeld. Bij het naderen van de poort stak de smokkelaar de sigaret aan en liep met een brandende sigaret in de mond naar de bewakers. Bij het fouilleren leten ze zijn sigaret ongemoeid. Meteen als hij buiten het kamp was =, doofde hij de sigaret en haalde het briefje eruit om het vervolgens te bezorgen bij de famlie van de gevangene.
Henri van der Putt schreef zijn zijn vrouw
Sinds Gisteren loop ik hier rond. Kaal geknipt, zebra kleding. Schoeisel ingeleverd. Klompen aan . Klompen zijn het ergst. Mijn voeten zijn al stuk. Nu nog schoenen ontvangen buiten het pakket om. Geen brood maar beter boter, suiker, jam, peperkoek en zout. Wat sigaartjes en sigaretten
Als begin september de geallieerde troepen ons land naderen, worden de Duitsers nerveus.
Kamp Vught wordt ontruimd: de gevangenen (ruim 3000) naar kampen in Duitsland getransporteerd, archiefstukken/bewijmateriaal vernietigd.De vrouwen werden naar Ravensbrück gestuurd en de mannen naar Sachsenhausen.
Tijdens het avondappel van de vierde september werden uit de groep van 40 man in de barak van de burgemeesters ogenschijnlijk volstrekt willekeurig twintig mannen afgezonderd om de zelfde avond te worden geexecuteerd.
Op 5 september pas tegen de avond werd een grote groep gevangenen tegen de avond in de gereedstaande treinwagons gejaagd Met tachtig man zaten ze opgesloten in een wagon zonder santiaire voorzieningen. Er was geen drinkwater. Laat in de avond van 5 september vertrok de eerste trein op weg naar kamp Sachsenhausen.
Het tweede transport waarbij van der Putt zat vertrok een dag later.
Behalve de reguliere gevangenen werden ook de zieken, invalidenen de mensen uit de ziekenbarak in de goederenwagons verzameld. In totaal vervoerden de twee transporten ruim drieduizend gevangenen vanuit Vught naar Duitsland. Zestig tot tachtig personen samengepropt per wagon. Zitten of liggen was onmogelijk. Onderweg moest de trein regelmatig stoppen en wijken voor militaire transporten vanuit het oosten naar het front in het westen.
De twee transporten uit Vught kwamen zaterdagavond 9 sept vrijwel gelijktijdig aan in Sachsenhausen (in de buurt van Oranienburg, 30 km ten noord-oosten van Berlijn.).
De vrouwen gingen naar een ander kamp
De grote klok in de Brigida kerk galmt weer. De namen van van der Putt, Heurkens en van Gestel zijn eeuwig verbonden met deze klok.
1949-11-04 brigida kerk geldrop grote klok bevestiging tekst
Karel Lodewijk Hendrik (Henri, Harrie) werd geboren op 17 december 1887 in Stratum als zoon van Johan Wilhelm Lodewijk van der Putt en Maria Hendrika Adriana de Vlam. Vader van der Putt was firmant van de Eindhovense sigarenfabriek Van der Putt & de Vlam
Henri van der Putt bezocht de Handelsschool der Paters Jezuïeten te Katwijk en ging na het behalen van het einddiploma naar het buitenland: België, Engeland, Duitsland,en Denemarken, waar hij naast praktische handelsontwikkeling gedegen talenkennis opdeed. In 1909 trad hij in dienst van de firma van der Putt en de Vlam, later omgezet in de NV Kosmos sigarenfabrieken. Tot 1936 voerde hij daar de directie. Tot 1935 was hij sigarenfabrikant in Belgie.
Op 24 September 1912 trouwde hij met Adriana Johanna Maria van den Heuvel, dochter van de Geldropse textielfabrikant Vincent van den Heuvel.
In 1918 neemt deze Noord-Brabander in België het initiatief tot de oprichting van een christen-werkgeversverbond en wordt vanwege het resultaat daar geridderd
In 1930 was hij initiatiefnemer voor het eerste pensioenfonds voor sigarenmakers.
Tussen Mei 1933 en Juni 1939 was hij lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal voor de R.K. Staatspartij. Een van de gebeurtenissen uit die tijd was het incident waarbij de NSB-er Rost van Tonningen de heer van der Putt te lijf ging na een geschorst debat over de zaak van de bende van Oss.
De Nederlandse burger voelde zich indertijd op de eerste plaats lid van zijn eigen leefgemeenschap, zijn dorp of stad en zijn streek. Het katholieke zuiden, met zijn als gemoedelijk bekend staande bevolking en zijn grote gezinnen, had in de afgelopen eeuw een grote ontwikkeling doorgemaakt.
Van een economisch en cultureel achtergebleven gebied naar een regio die nationaal gezien meetelde, ook al hadden de zuiderlingen zelf nog het gevoel achtergesteld te zijn. De oorzaken van die emancipatie lagen vooral op economisch en politiek terrein. Het binnendringen van het moderne kapitalisme uitte zich tussen 1900 en 1930 heel duidelijk doordat de industrie en nijverheid de tot dan toe leidende positie van de landbouw als voornaamste werkgever overnamen.
Evenals de rest van Nederland werd het oplevende zuiden ernstig getroffen door de diepe economische crisis van de jaren dertig. Een sterke en langdurige teruggang in de economische bedrijvigheid was er het gevolg van: sluiting van bedrijven, grote aantallen werkelozen en verarming in alle bedrijfstakken toonden de schaduwzijde van de modernisering en van de opneming in de wereldeconomie.
In juni 1939 werd hij benoemd tot burgemeester van Geldrop en op 10 juni werd hij officieel geïnstalleerd. Op 30 december werden hij en zijn gezin op folkloristische wijze met boerenkarren vanuit hun oude woning in Eindhoven door het gemeentepersoneel ingehaald en begeleid naar zijn nieuwe ambtswoning op de Heuvel.
De mobilisatie wordt op 28 augustus 1939 aangekondigd door Koningin Wilhelmina in een radiotoespraak en verder zijn er aanplakbiljetten.
Duitsland valt op 1 september Polen aan. De reactie van Engeland en Frankrijk liet niet lang op zich wachten. Hitler had dit waarschijnlijk niet verwacht.
De snelheid waarmee de het Duitse leger de Polen versloeg, twee weken, brengt bij velen een verandering van gedachten te weeg: de is oorlog is onvermijdelijk. De veldtocht naar Frankrijk zal via Nederland en België plaats vinden omdat op dit traject geen sterke verdedigingslinies zijn.
In feite heeft Hitler de datum voor de inval in België en Nederland vastgesteld op zondag 12 november. De codenaam voor deze operatie is Fall Gelb. Door het slechte weer wordt deze datum telkens verschoven. Door een spion, majoor Sas, wordt Nederland telkens tijdig ingelicht. Ook de Engelsen waren van deze datum op de hoogte.
Op 9 april valt Duitsland weer aan en bezet nu Denemarken en Noorwegen.
Op 19 april wordt de staat van beleg voor heel Nederland afgekondigd.
Op 10 mei 1940 om 3 uur zijn de Duitsers massaal Nederland binnen gevallen met 30 divisies zonder ultimatum of oorlogsverklaring.
Volgens de radio houden de IJssel- en Maaslinie stand en is de inval mislukt. Over het fort vliegen de hele dag honderden vijandelijke vliegtuigen die op de troepen schieten en meerdere vliegtuigen zijn neergehaald. De werkelijkheid is geheel anders want de Peellinie wordt bijna zonder slag of stoot ontruimd. Door een grove blunder was deze gedeeltelijk ontruimd op het ogenblik van de aanval. Het Nederlandse leger heeft trouwens geen kans tegen de modern bewapende en mobiele Duitsers want ze zijn totaal onder bewapend. De geweren zijn van 1890, het 12 cm veldgeschut zelfs van 1878 en de houwitsers dateerden van de eerste wereldoorlog. Hier en daar zoals op de Afsluitdijk en de Grebbelinie en Moerdijk wordt zwaar gevochten. Door van valschermtroepen gebruik te maken is Vesting Holland buiten gevecht gesteld.
Na de overgave zijn er weer vliegtuigen in de lucht maar deze keer zijn het Engelsen die overal bombarderen. Voor Nederland is de oorlog voorbij maar deze woedt nu in Frankrijk en Engeland. De kranten die vlak daarvoor pro-Engels waren zijn plotseling pro-Duits. De bezettingstroepen gedragen zich correct.
Op 25 mei gaat de helft van het leger naar huis: landbouwers, mijnwerkers en zelfstandigen.
De overrompelende schok van de Duitse inval en de bezetting leidde in eerste instantie tot een grondige desoriëntatie bij nagenoeg iedereen. Het perspectief van een nabije Duitse eind-overwinning en een blijvende suprematie van Nazi-Duitsland op het Europese vasteland was daarbij veelal bepalend. De aanvankelijk soepele opstelling van de bezettingsautoriteiten en de relatief correcte houding van de Duitse militairen wekte tevens een kritisch-afwachtende houding onder de bevolking in de hand een soort oriënterende voorfase van het zich pas later aftekenende spectrum van collaboratie tot verzet. Voorlopig was men de NSB veel vijandiger gezind dan de bezetter. Behalve de zuidelijke provincies dacht aan verzet nog niemand.
De Duitsers voeren veel sociale verbeteringen in zoals kinderbijslag, belastingverlaging, ontslagverbod, betere ziektekostenverzekering. Ondanks deze maatregelen daalt de levensstandaard erg snel. Nederland is een wingewest geworden en de Duitsers zijn bezig het hele land leeg te roven.
In de eerste wereldoorlog was Nederland neutraal gebleven, maar voor de zuidelijke provincies waren oorlog en front toen zeer nabij geweest. De grote stroom Belgische vluchtelingen, de smokkelaars en verdwaalde vliegtuigen en beschietingen in de grensstreek creëerden die betrokkenheid.
Ruim twintig jaar later verliep de vluchtelingenstroom van noord naar zuid met een groeiende stroom uit Duitse krijgsgevangenschap ontsnapte, met name Franse soldaten, die in de eerste oorlogsjaren probeerden Frankrijk te bereiken.
De directe agressie van de bezetter richtte zich in 1940-1941 voorlopig nog tot bepaalde minderheidsgroepen uit de bevolking, die als meest uitgesproken vijanden van het nationaalsocialisme werden beschouwd: de joden en de communisten. De uitbreiding van de Arbeitseinsatz (de verplichte tewerkstelling in Duitsland) en het terugroepen in krijgsgevangenschap van de Nederlandse militairen in het voorjaar van 1943 hebben velen de ogen geopend.
Gelijkschakeling (nazificatie) was de eufemistische term waarmee men de maatregelen aanduidde waarmee de nazi's de controle versterkten tot een totalitair systeem was bereikt, zoals:
Toen Duitsland in Mei 1940 Nederland binnenviel, werd de Oostenrijker Seyss-Inquart benoemd tot rijkscommissaris. Hij ging al snel na zijn benoeming over tot het gelijkschakelen van de Nederlandse samenleving. Aanvankelijk was dit nog met zachte dwang, maar na de Februaristaking in 1941 werd dit met harde hand doorgevoerd. De Nederlandse pers werd vrijwel meteen opgescheept met verwalters en de facto gecensureerd.
Na ruim een jaar bezetting door de Duitsers werden per 1 september 1941 in het kader van de “gelijkschakeling” op last van Seys-Inquart de gemeenteraden en politieke partijen opgeheven. Een officieel college van Burgemeester en Wethouders bestond niet meer, hoewel zij hun titel behielden. Veel burgemeesters stonden voor de keuze om af te treden, maar aangezien zij dan zeker wisten dat zij zouden worden vervangen door NSB-ers bleven de meesten aan.
Op 6 december 1941 worden de Duitse troepen voor Moskou voor de eerste keer teruggeslagen. Het keerpunt van de oorlog komt de volgende dag als de Japanners Pearl Harbor aanvallen en het een werkelijke wereldoorlog wordt. Hitler doet, waarschijnlijk als compensatie voor zijn tegenslag in Rusland, er nog een schepje op om een paar dagen later eenzijdig Amerika de oorlog te verklaren. Dit stelt President Rooseveld in staat om nu ook officieel England te hulp te komen.
Gedurende najaar 1942 wordt het duidelijk dat de Duitsers aan de verliezende hand zijn als het zesde leger bij Stalingrad omsingeld wordt door de Russen en Rommel bij El Alamein door de Engelsen verslagen wordt.
De illegale pers groeide in omvang en verscheidenheid en er werd een massaal beroep gedaan op de illegale mogelijkheden om zich aan de Duitse maatregelen te onttrekken. De kleine lokale verzetskernen ontwikkelden zich tot een landelijk gecoördineerde en gespecialiseerde organisaties waarin de hulpverlening aan onderduikers en andere vervolgden een centrale plaats innamen zowel qua functies en qua omvang. Vele activiteiten zijn daarvan afgeleid.
De terreur van de bezetter in de vorm van uitbuiting en vervolging nam in de loop van 1944 verder toe. In de laatste maanden voor de bevrijding van zuid Nederland bereidden met name de gewapende verzet en de diverse inlichtingen groepen zich voor op specifieke taken ter assistentie van de militaire operaties van het geallieerde leger. Juist in deze periode kreeg het verzet zware slagen te verduren
11 februari 1944: Overval op het distributiekantoor in Mierlo: Een overval die mislukte maar toch goed afliep.
Het bevolkingsregister in Mierlo, ondergebracht in het Raadhuis, moest vernietigd worden om een einde te maken aan de, of tenminste het bemoeilijken van de oproepen om naar Duitsland te gaan werken.
17 april 1944: Distributieoverval Geldrop: Voor het verzet was het nuttig in het bezit te komen van persoonsbewijzen, distributiekaarten, inlegvellen en rantsoenbonnen. Nog belangrijker waren de Tweede Distributiestamkaart (TD kaarten) waarop personen stonden geregistreerd, deze werden bewaard in het distributiekantoor.
In Mei 1944 kwam er echter een bevel om een aantal arbeiders te leveren voor de aanleg van verdedigingswerken in Zeeland. Voor Geldrop zouden dat er 30 zijn. Van der Putt weigert dit bevel uit te voeren en suggereert de bezetters om maar een aantal NSB-ers het werk op te laten knappen. Die zouden dat met plezier doen volgens hem. Nadat de Duitsers hierop niet ingingen realiseerde van der Putt zich dat verder verzet zinloos was. Er zouden dan gewoon razzia’s gehouden worden en die mensen zouden dan gewoon naar Zeeland worden gestuurd. Hij deed dus een oproep aan de Geldropse bevolking om zich vrijwillig te melden. Hij zette zichzelf ook op die lijst van vrijwilligers. Op 22 mei vertrokken de eerste 31 vrijwilligers. De tweede groep is nooit vertrokken.
Wapendropping in de nacht van 13 op 14 mei: De wapendropping ging niet door vanwege de laaghangende bewolking.
Het vliegtuig zou de volgende nacht terugkomen. De verzetsgroep was ondertussen gearresteerd. Het vliegtuig is wel gekomen maar is neergestort op de Leenderstrijp, een gehucht 4 km ten zuiden van de boerderij van de familie de Koning gelegen. Dit was niet de eerste wapendropping.
SD’ers onder leiding van Klingbeil, met de geboeide Arie IJsselstein in hun midden, dringen de boerderij Het Huisven binnen. De gewezen SS-er wijst 13 personen aan waaronder vijf broers Huib (27), Arie (25), Willem (22) Gerrit (20) en Floor de Koning (16) en Reinder Keizer (37) die niets vermoedend kwam aanfietsen en nog een aantal anderen waaronder Harry van Gestel. Na een lange tijd met hun handen omhoog gestaan te hebben worden ze geboeid overgebracht naar de Polizeigefängnis te Haaren bij St. Michielsgestel. De bewakers zijn SS-ers van het Toteskopf regiment. Daar de SD met deze buit nog niet tevreden was, werd de dertienjarige Klaas gedwongen in een auto te stappen en onder bedreiging met een vuurwapen de woning van Arie van Heijst in Asten aan te wijzen waarop deze ook gearresteerd kon worden.
D-day, de dag van de Geallieerde landing in Normandië is op 6 juni.
Na de aanslag op Hitler (20 Juli '44) begonnen de executies van de velen die beticht waren van subversieve activiteiten. Standrecht: Er werd appèl gehouden en de namen van de ter dood veroordeelden werden afgeroepen om dan af te marcheren naar de bunker. Dit was een extra beveiligde gevangenis, waar je alleen door drie opeenvolgende poorten in en uit kon komen.
Op 5 Juli 1944 krijgt hij een telegram waarin hij gesommeerd wordt door de Beauftragte Heinrich Sellmer om zich daags daarop om 9 uur te melden in zijn kantoor in huize Roucouleur te Vught.
Een zelfde opdracht kregen ook een aantal andere burgemeesters in de regio. Sellmer was vastbesloten de burgemeesters een lesje te leren. De maanden daarvoor weigerden deze burgervaders mensen aan te wijzen voor werkzaamheden aan de Duitse verdedigingswerken in de provicie Zeeland Na een herhaalde weigering om mensen aan te wijzen werden zij op beschuldiging van sabotage afgevoerd via de SD-gevangenis Mariënhof in Vught naar het concentratiekamp in Vught. Henri van der Putt moet beschouwd worden als de gangmaker van dit burgemeestersverzet Ook werden zij onmiddellijk ontslagen uit hun functie als burgemeester.
De Deppner-executies waren een lange serie van executies van verzetsstrijders in Kamp Vught tussen eind juli en begin september 1944, vanwege de nadering van geallieerde troepen. Ze werden uitgevoerd in opdracht van de SS-officier en SD-functionaris Erich Deppner, die daarvoor nooit is gestraft (Deppner vertoefde tijdens de capitulatie in Berlijn en werd als Duits staatsburger na de oorlog niet uitgeleverd). Minstens vierhonderdvijftig mensen kwamen hierbij om het leven. Het bijzondere was niet zozeer dat doodvonnissen werden uitgevoerd, maar de omstandigheden waaronder. Hitler had op 30 juli 1944, na de mislukte aanslag van Von Stauffenberg op 20 juli 1944 op zijn leven, bepaald met het Niedermachungsbefehl dat de militaire rechtbanken werden afgeschaft. Verzetsstrijders, door de Duitsers 'terroristen' en 'saboteurs' genoemd, konden na hun arrestatie meteen worden gedood.
Na Hitlers Niedermachungsbefehl was het Deppner die lijsten opstelde van gevangenen in Vught die gefusilleerd moesten worden.
De burgemeesters hebben in Vught vast gezeten tot dinsdag 5 september 1944 (dolle dinsdag). In paniek en met het oog op de oprukkende geallieerde legers werden de gevangenen op 5 en 6 mei in twee aparte transporten vervoerd naar het concentratiekamp Sachsenhausen bij Berlijn waar zij op 9 september aankwamen. Na die reis van 3 dagen (Henri van der Putt zat in het tweede transport) zonder eten en drinken werd hij totaal uitgeput en ziek opgenomen in het kampziekenhuis. Na 2 maanden was hij zo ver hersteld dat hij (lichte) werkzaamheden kon verrichten als administratieve hulp in het kampziekenhuis.
Op 11 september 1944 steekt een Britse verkenningspatrouille de grens over en de 18 e wordt Eindhoven bevrijd.
Op 22 september, een week na de laatste terechtstelling, wordt het kamp Vught door de Duitse Wehrmacht aan het Rode Kruis overhandigd.
Op 21 Februari wordt hij weer met 2000 mensen op transport gezet, nu richting Stettin. Na 7 dagen komen daarvan 1400 mensen terug. Vanaf dat moment is van der Putt spoorloos in de chaos van die dagen. Waarschijnlijk leefde hij toen nog en werd tewerkgesteld in een V1 fabriek, maar zeker is men hier niet van.
In 1951 kreeg mevr. Van der Putt de officiële bevestiging dat met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid moest worden aangenomen dat haar man tussen 17 en 24 maart 1945 was omgekomen tijdens of na een transport tussen Pölitz en Bergen-Belsen. Op zaterdag 7 oktober 1951 vond een herdenkingsbijeenkomst plaats in het gemeentehuis van Geldrop, gevolgd door een plechtige mis in de Brigida-kerk, bijgewoond door honderden Geldroppenaren.
Op 4 mei 1945 volgt de capitulatie van alle Duitse troepen in Noordwest Europa. In het Wageningse hotel De Wereld wordt de Duitse capitulatie in Nederland bekrachtigd.
In dankbare herinnering blijft voor ons levende Heer Harry van Gestel, als een ware vriend, een dapper vaderlander. Velen onzer heeft hij een veilig onderdak verschaft, door stoutmoedigen overval en doortastend optreden wist hij de noodige distributiebescheiden te bemachtigen en heeft hij ons wapenen in handen gespeeld
ondertekend door 199 ex-onderduikers
Het monument op de Fussiladeplaats in Vught is onthuld op 20 december 1947 door Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana. Zij werd geassisteerd door twee zonen van de familie De Koning uit Heeze en twee dochters van de familie Van Es uit Kaatsheuvel. Het houten kruis dat achter het gedenkteken staat, is er al eerder neergezet door mensen die in de buurt wonen.
Burgemeester van der Putt en zijn vrouw zijn na de oorlog in 1971 door de Israëlische organisatie Yad Vashem postuum hiervoor geëerd. Ook wordt er een boom voor hen geplant in het Joop Westerweelwoud.
Dit herdenkingsbos is in de plaats Ramat Menashe in Noord Israël geplant ter nagedachtenis aan de Nederlandse verzetsheld Joop Westerweel.
De fotos hier beneden zijn ter plekke genomen op 23 juni 2019. De exacte boom is niet meer te achterhalen.
16 Dec 2016 wordt ter nagedachtenis aan Burgemeester van der Putt een plaquette onthuld aan de voormalig burgemeesterswoning op de Heuvel 19. Dankzij deze gedenkplaat worden we aan onze heldhaftige burgemeester herinnerd
1945-08-26 henri vander putt tijdlijn oorlogstijd door fleischmann
1946-04-10 tijdlijn oorlogsjaren henri vander putt door zoon vincent
2012-01-12 aanklacht kabinet steek gelaten
2019-06-23 henri vander putt brief aan zoon uit gevangenschap
